Voorbereiding op
Toets Scheikunde t/m module 13 21/22

Ter voorbereiding op deze toets kun je de artikelen lezen in de bijlagen 1 en 2.

Bijlage 1
Een gedeelte uit het artikel “Kunstenaars in moleculen bouwen” in de Volkskrant 7 oktober 2021

Bijlage 2

NRC website 6 oktober https://www.nrc.nl/nieuws/2021/10/06/nobelprijs-scheikunde-voor-versnellen-chemische-reacties-a4060846?t=1637165845

MacMillan gebruikte aanvankelijk moleculen met een metaalkern als katalysator. Deze moleculen waren kwetsbaar, bijvoorbeeld als er vocht bij kwam, en MacMillan vroeg zich daarom af of een stabiel, klein organisch molecuul als katalysator te gebruiken was. Organische moleculen bestaan uit elementen zoals zuurstof, koolstof en stikstof en die komen van nature veel voor en zijn makkelijk te verkrijgen. Hij ontwikkelde organische moleculen die inderdaad een reactie konden katalyseren die leidde tot ringvormige moleculen. MacMillan muntte de term ‘organokatalyse’ voor deze methode.

List gebruikte het aminozuur proline om een reactie te katalyseren waarbij twee koolstofatomen aan elkaar worden gesmeed. Proline is een simpel en goedkoop bestanddeel van eiwitten. Proline bleek zelfs in staat de omzetting van moleculen in een specifiek ‘spiegelbeeld’ (isomeer) te katalyseren.