Toets juni 2021
Stekkerauto
De vragen bij onderstaand artikel worden op verzoek aan TUE-docenten ter
beschikking gesteld.
website Trouw 25 mei 2021
Stekkerauto’s
die 800 kilometer kunnen rijden? Met een Nederlandse vinding kan dat
Koos Schwartz 25 mei 2021, 11:12
Een klein
Noord-Hollands bedrijf is batterijen aan het verbeteren. Met zijn product
kunnen e-auto’s en e-fietsen langer rijden.
1 Een accu
waarop een grote stekkerauto 800 kilometer kan rijden? En een kleine 500
kilometer? Een batterij waardoor je langer kan e-fietsen? En waarop je laptop
en je horloge het langer doen? E-magy, een bedrijf
dat anderhalf jaar geleden is opgericht en huist in het Noord-Hollandse Broek
op Langedijk, werkt aan een product dat dat mogelijk maakt. Het
5 product oogt saai, onooglijk eigenlijk. Maar op afstand kijken auto-,
batterij- en elektronicafabrikanten belangstellend mee naar de ontwikkeling
ervan.
Het is niet
dat het Broek op Langedijkse product batterijen
goedkoper maakt. De stof waar het om gaat, silicium, is duurder dan het grafiet
dat nu in veel batterijen zit. Maar het silicium geeft de batterijen meer
capaciteit, meer power, zegt Casper Peeters, mede-oprichter
van E-
10 magy. “40 tot 70 procent meer.”
Belangrijkste
voordeel daarvan: batterijen kunnen kleiner worden en voor kleinere batterijen
is veel belangstelling. Vooral in de auto-industrie, die altijd op zoek is naar
producten die ruimte en gewicht besparen. Grote autofabrikanten horen tot de
fabrikanten die het product van E-magy aan het testen
zijn. Maar ook bij fabrikanten van elektronica en batterijen is er
15 interesse, zegt Peeters zelf.
Piepkleine luchtkanaaltjes
Hij laat het
product zien: grijs zand, zo ziet het er uit. Saaier kan haast niet. Het
verhaal erachter is, kort samengevat, dit: al lang is bekend dat silicium
batterijen beter maakt. Probleem is alleen dat het bij gebruik (van een auto of
een laptop) uitzet en dan aan capaciteit inboet. Jaren geleden vond het
Nederlandse bedrijf RGS, samen met onder meer de TU Delft, 20 een oplossing
voor dit probleem: piepkleine luchtkanaaltjes, zeg maar poriën, in het silicium
aanbrengen.
Het
productieproces werd toegepast in zonnepanelen. Toen was aangetoond dat het
siliciumpoeder goed werkte werd E-magy opgericht. Dat
richt zich op batterijen. Peeters: “Door die poriën werkt het silicium als een
spons. Die neemt water op zonder dat die uitzet.” 25 De poriën zijn overigens
onzichtbaar, want 14.000ste millimeter klein.
Peeters
loopt naar een machine. Silicium wordt daarin bij een temperatuur van 1600
graden gesmolten en daarna gestold. Zo ontstaan grijze plaatjes met een
poriënstructuur. Die plaatjes worden gemalen tot het grijze zand. Dat wordt aan
de batterijfabrikanten geleverd.
Het hart van E-magy
De machine
is het hart van E-magy. Ernaast staat een veel
kleinere variant waar ooit de eerste 30 proeven mee werden gedaan. Met de
machine is het, zegt Peeters, in theorie mogelijk om 25 ton E-magy-silicium te maken – zo is het product vooralsnog
gedoopt. Die zijn goed voor ruim vierduizend stekkerautobatterijen. Het
afgelopen jaar heeft E-magy vooral besteed aan het
verbeteren van het productieproces, aan de verfijning van de poriënstructuur
van de grijze plaatjes.
35 Het echte
commerciële werk moet nog beginnen. In 2023 moet er, vertelt Peeters, ergens in
Nederland een fabriek verrijzen. Hart van die fabriek wordt een machine die net
zo groot is als de Broek op Langedijkse, maar die
veel meer plaatjes kan maken: 3000 ton, goed voor een half miljoen auto’s.
Peeters droomt er al over en denkt al aan het vervolg: machines erbij. “Bedenk
dat er nu jaarlijks 100 miljoen nieuwe auto’s worden verkocht in de wereld.
Bedenk 40 dat een fractie daarvan nu elektrisch is. Bedenk dat over een paar
jaar 20 procent van de verkochte auto's een elektrische zal zijn.”
Durfinvesteerders
Voor het
zover is, moet er nog wel het nodige worden geregeld. Die fabriek natuurlijk,
maar ook geld. Vorig jaar verschaften durfinvesteerders E-magy
5 miljoen euro. Volgend jaar is, schat Peeters, het dubbele nodig. Hij hoopt op
durfinvesteerders, op fabrikanten van batterijen 45 en, mogelijk, op de
overheid. En passant wijst hij erop dat de EU heeft aangegeven te willen
investeren in batterijtechnologie. Vanwege het toenemende belang van batterijen
voor de automobielindustrie en voor de opslag van energie. En omdat de meeste
batterijfabrikanten nu in China
huizen en Europa daar niet (te veel) afhankelijk van wil zijn.
In eerste
instantie verwacht Peeters zijn E-magy-silicium
vooral te verkopen aan
50 autofabrikanten en fabrikanten van batterijen voor e-auto’s. Dat e-auto’s steeds
kleiner (en goedkoper) worden, is in E-magy’s
voordeel, denkt hij. Voordeel is verder dat batterijfabrikanten hun eigen
productieproces niet of nauwelijks hoeven aan te passen als zij overgaan op het
poriënsilicium, want het komt in dezelfde vorm als het grafiet dat ze nu nog
gebruiken.